Dư luận
trong nước đang rất bức xúc việc một công ty Trung Quốc trúng thầu đường ống nước
Sông Đà số 2. Việt Nam đang trực tiếp bị Trung Quốc uy hiếp trên biển và lĩnh vực
kinh doanh. Phản ứng của người dân như thế là hết sức bình thường. Ngay cả những
nước cách Trung Quốc rất xa về mặt địa lý cũng đề cao cảnh giác trước các khoản
đầu tư của các công ty Trung Quốc.
Khi âm mưu của Trung Quốc bị bại lộ
Mới đây nhất là trường hợp của Úc. Ngày 18-3 vừa qua, Bộ
trưởng Tài chính Úc Scott Morrison thông báo, kể từ ngày 31-3 tới đây, mọi dự
án bán hoặc cho thuê các hạ tầng cơ sở quan trọng gồm cảng, sân bay, mạng lưới
điện… cho giới đầu tư tư nhân nước ngoài đều phải xin ý kiến Hội đồng Thẩm định
Đầu tư ngoại quốc của chính quyền liên bang Úc. Sở dĩ có cảnh báo trên là vụ vùng lãnh thổ phía bắc của Úc
đồng ý cho một tập đoàn Trung Quốc thuê cảng Darwin. Hợp đồng được ký kết từ tháng
10-2015 nhưng nay lại trở thành vấn đề thời sự bởi theo những thông tin mới
được tiết lộ thì cảng Darwin lọt vào vòng kiểm soát của một công ty Trung Quốc,
trên danh nghĩa là tư nhân, nhưng lại rất gần gũi với Bộ Quốc phòng Trung Quốc.
Vụ việc này đã bị đồng minh của Úc là Mỹ bất bình, thậm chí
phê phán đồng minh Úc là thiếu cẩn trọng. Vụ Úc cho Trung Quốc thuê cảng Darwin
coi như đã xong không thể hồi tố như nhật báo The New York Times của Mỹ số ra
ngày 21-3, đã phân tích trở lại tác động của thương vụ, trong đó chính quyền
lãnh thổ phía bắc của Úc đã cho Tập đoàn Landbridge của Trung Quốc thuê cảng
Darwin trong thời hạn 99 năm với giá chỉ hơn 360 triệu USD. Quốc vụ khanh đặc trách Quốc phòng Úc Dennis Richardson thì
bác bỏ những lời chỉ trích của Mỹ, theo đó việc một hãng Trung Quốc làm chủ
cảng Darwin sẽ cho phép nước này do thám các động tĩnh của lực lượng Mỹ và Úc
rất đông ở khu vực này. Theo New York Times, Trung Quốc hoàn toàn có thể tìm ra
những gì họ muốn chỉ bằng cách “ngồi trên một chiếc ghế tại một quán cóc trên
bến tàu” và ghi nhận các chiến hạm đi vào cảng. Ngoài ra, cảng Darwin là cửa ngõ chiến lược mở ra Biển
Đông, nơi Trung Quốc đang thách thức Mỹ và là nơi đồn trú của 2.500 lính Thủy
quân Lục chiến Mỹ sẽ được luân phiên triển khai tại Darwin và liên tục thao
dượt tại đây. Giới phê phán quyết định của Úc cho hãng Trung Quốc thuê
căn cứ Darwin đã ví von rằng, Trung Quốc đã mua được một chỗ ngồi ở hàng ghế
thứ nhất để do thám các hoạt động của Hải quân Mỹ và Úc. Phát biểu nhân một
cuộc điều tra của Quốc hội Úc, Peter Jennings, một cựu quan chức quốc phòng
hiện là Giám đốc Viện Chính sách Chiến lược Úc (ASPI) khẳng định: “Trung Quốc
có một sự chú ý sâu sắc đến việc tìm hiểu xem các lực lượng quân sự phương Tây
hoạt động như thế nào, ngay cả trong những chi tiết nhỏ nhặt nhất như cho một
con tàu hoạt động ra sao, chất hàng và bốc dỡ hàng như thế nào, các loại tín
hiệu mà tàu sẽ phát ra thông qua một loạt thiết bị cảm biến và hệ thống là gì”. Trung Quốc đã đầu tư vào hơn hai chục cảng nước ngoài trên
toàn thế giới, trong đó có một cảng ở Djibouti, sát một căn cứ quân sự của Mỹ.
Thế nhưng, với việc thuê cảng Darwin trong 99 năm, đây là lần đầu tiên Trung
Quốc đã mua được một hải cảng của một đồng minh thân cận của Mỹ, đang cho quân
đội Mỹ đồn trú. Theo New York Times, các quan chức Mỹ cho việc Hãng
Landbridge của Trung Quốc thuê cảng Darwin là một động thái chiến lược, chứ
không phải là một thỏa thuận thương mại thuần túy. Họ nêu bật độ dài của hợp
đồng thuê - lên đến 99 năm - và việc Công ty Landbridge đã đề nghị mức giá thuê
cao hơn 20% so với hai nhà đấu thầu gần nhất. Bản thân người dân Úc cũng lo ngại. Một cuộc thăm dò dư
luận tại Úc nhưng do Mỹ thực hiện, đã cho thấy là gần một nửa cho rằng, việc
cho thuê đặt ra “rất nhiều rủi ro” cho an ninh quốc gia và 9/10 người cho biết,
điều đó hàm chứa ít nhất một số rủi ro. Khi cảm thấy giật mình trước ý đồ của Trung Quốc, hồi tháng
11-2015, với lý do bảo vệ lợi ích quốc gia, Chính phủ Úc đã ra lệnh cấm bán một
trang trại lớn nhất nước cho các nhà đầu tư Trung Quốc. Dự án bị cấm lần này
liên quan đến Công ty S. Kidman an CoLtd, được thành lập từ năm 1899. Tập đoàn
này là nhà chăn nuôi lớn nhất Úc, với 185.000 đầu gia súc và sở hữu 2,5% diện
tích đất nông nghiệp của cả nước, khoảng trên 101.000km Theo báo chí Úc, đế chế nông nghiệp này của Úc đang được
hai tập đoàn Trung Quốc Genius Link Group và Shanghai Pengxin ngấp nghé trả giá
khoảng gần 300 triệu USD.
Trung Quốc vung tiền mua chuộc cả
châu Âu
Không chỉ có Úc và Mỹ, hồi đầu năm 2015, Hy Lạp cũng không
muốn nhượng hẳn cảng Pirée cho Trung Quốc. Cảng biển này đã được chính phủ tiền
nhiệm của Thủ tướng Tsipras ký bán cho Trung Quốc nhưng ngay khi lên nắm quyền,
Chính phủ Tsipras đã loan báo rằng, nhà nước vẫn là sở hữu chủ của công ty cảng
Pirée (OLP).Cảng Pirée, hải cảng lớn nhất Hy Lạp, là một trong những
ngõ vào châu Âu bằng đường biển. Chính phủ của Thủ tướng Tsipras không muốn
nhượng lại cơ sở hạ tầng mang tính chiến lược này.
Cuối tháng 1-2015, Thủ tướng Pháp, Manuel Valls đã có
chuyến công du tới Bắc Kinh nhằm thúc đẩy quan hệ thương mại song phương, đồng
thời thu hút các nhà đầu tư Trung Quốc ngày càng quan tâm tới châu Âu. Thế
nhưng, tại Pháp, đầu tư Trung Quốc lại là một chủ đề chính trị khá nhạy cảm.Sự kiện gây lo lắng trong dư luận Pháp là việc tư nhân hóa
sân bay Toulouse. Trước đó, Club Med, một hãng lữ hành Pháp, cũng đã rơi vào
tay tập đoàn Fosan của Trung Quốc. Nhưng chưa hết, trong giới thể thao, câu lạc
bộ bóng đá FC Sochaux thuộc Tập đoàn Peugeot, cũng có khả năng bị LED Ledus của
Trung Quốc mua lại. Hay gần đây, một công ty sản xuất đèn LED khác, Bắc Kinh
Shenan, cũng vừa ký hợp đồng mở một nhà máy sản xuất tại Verdun bắt đầu từ năm
2016.Trong chiến dịch đầu tư ra nước ngoài, châu Âu là mục tiêu
quan trọng của Trung Quốc. Khủng hoảng đang hoành hành tại châu Âu hiện nay đã
tạo cơ hội cho các doanh nghiệp Trung Quốc can thiệp. Không chỉ mua đứt, họ còn
quan tâm tới xây dựng các khu vực mới hay trùng tu các cơ sở đã tồn tại. Khoảng
150 hợp đồng đã được ký kết năm 2014 với số tiền lên tới 18 tỉ USD, gấp đôi so
với năm 2013, trong đó, khoảng 10 hợp đồng liên quan tới Pháp. Có thể kể tới
việc China Huaxin mua lại Tập đoàn Alcatel-Lucent hay Jin Jiang International
mua lại tập đoàn Louvre Hôtels quản lý các chuỗi khách sạn như Campanille, Première
Classe, Kyriad, Tulip… Ngoài ra, phải kể tới việc Quỹ China Investment
Corporation đang nắm 30% hoạt động khai thác và sản xuất của công ty sản xuất
khí đốt Pháp, GDF Suez.
Nhìn qua Đông Âu, tại thượng đỉnh kinh tế Trung Quốc - Đông
Âu tháng 12-2014 tại Beograd, Serbia, Thủ tướng Lý Khắc Cường đề ra nhiều dự án
hợp tác hàng tỉ USD mà mục tiêu là để xuất khẩu hàng Trung Quốc. Theo tuyên bố
của ông Lý Khắc Cường, Trung Quốc đề nghị xây một đường xe lửa nối liền
Budapest, thủ đô Hungari, đến thủ đô Beograd của Serbia và dẫn đến cảng Pyrée
của Hy Lạp. Mục tiêu không nói ra của Lý Khắc Cường là để hàng hóa của Trung
Quốc từ Hoa lục đưa sang cảng Hy Lạp, lên bờ, và dùng đường xe lửa để qua Đông
- Trung Âu.
Tuy nhiên, tại Mỹ thì khó khăn hơn, chủ trương bảo hộ của
Mỹ đã phần nào ngăn lại tham vọng của Trung Quốc. Năm 2005, CNOOC đành phải rút
lui, không mua được Công ty Dầu lửa Unocal; năm 2008 chính quyền liên bang Mỹ
không cho Hoa Vi mua lại 3Com và mới đây, chuỗi khách sạn Starwood đã chọn lựa
đồng hương Marriott thay vì bán lại cho nhóm Angbang của Trung Quốc. Tuy vậy,
đầu tư của Trung Quốc vào Mỹ cũng đã tăng 30% so với năm 2014 và sẽ còn tiếp
tục tăng.Theo nhà phân tích Christine Lambert-Goué của Ngân hàng
Invest Securities, nếu cách đây 4 năm, người Trung Quốc chủ yếu mua các công ty
trong lĩnh vực nguyên vật liệu, thì nay họ đã đa dạng hóa, từ nông sản thực
phẩm, địa ốc cho đến công nghệ./.
TQ không thể phát huy "chủ nghĩa thực dân mới kiểu TQ" tại các quốc gia thượng tôn pháp luật một cách đúng nghĩa. Nhưng số quốc gia đạt trình độ văn minh cao như vậy không nhiều trong tổng số trên 200 quốc gia trên thế giới hiện nay.
Trả lờiXóaSố còn lại là các quốc gia "nhộm nhoạm" mặc dù vẫn công khai hô hào "thượng tôn pháp luật". Tại các quốc gia "nhộm nhoạm" này, TQ cứ chi tiền ra "mua đứt" giới lãnh đạo đất nước là có thể thao túng tất thảy. Với chuyện làm ăn kinh tế, TQ cứ chi tiền "ngầm" cho giới lãnh đạo các bộ, các công ty là dễ dàng cướp được các hợp đồng béo bở rồi tha hồ làm ăn láo lếu mà nước sở tại rất khó xử lý được. VN mình có rất nhiều ví dụ na ná kiểu bị TQ "mua đứt lãnh đạo" rồi mặc sức thao túng và làm bậy mà chẳng thể nào xử lý được. Cái vụ đường ống nước Sông Đà do Vinaconex làm chủ đầu tư này làm sao giải thích được nếu không phải là các vị có trách nhiệm (tiền nhiệm hoặc đương chức) đã bị TQ "mua đứt" rồi!?!?