Mọi năm lớp Nga ngữ Bắc kinh đều hop mặt vào một ngày rộng tháng dài sau tết. Song năm nay lại họp mặt ngày 26/1/2013 là ngày giữa tháng 12 âm lịch kết hợp với việc mừng cụ Đoàn Ngọc Bông thọ 75 tuổi.
Cuộc họp mặt này ở nhà bạn Quyết Tâm có một điều rất đặc biệt ...
Chả là bạn Quyết Tâm có cô con gái , chàng rể và cháu ngoại là diễn viên ca trù nghiệp dư đã từng được giải huy chương vàng trong nước, được bạn Quyết Tâm và anh Dễ (phu quân Q Tâm) triệu tập đến nhà để trình diễn chương trình hát Ca trù nội gia (như câu lạc bộ ca trù gia đình vậy) cho các ông bà bạn bè của bố mẹ thưởng thức.Chúng tôi gọi các diễn viên này là cháu cho thân mật.Cháu Bạch Dương con gái Q Tâm là phó giám đốc Công ty xúc tiến thương mại, còn cháu Văn Hải ( con rể) là phó Ban quản trị thương mại ,cả hai tổ chức này đều thuộc Phòng thương mại công nghiệp Việt nam. Tuy bận, song các cháu đã nhiệt tình đến trình diễn một chương trình ca trù thật đặc sắc.
Biết bạn Nguyên Hân yêu thích môn nghệ thuật này, BLL lớp Nga ngữ đã mời bạn đến dự cùng vui với lớp. Đến dự còn có cả thầy Hồ sĩ Bằng, bạn Lê Minh Ngọc từ TP Hồ Chí Minh ra ,thật là một dịp may mắn.
Nghe Bạch Dương kể lại, thì để có thể hát ca trù được và để làm được “truyền nhân” mà bà giáo đào tạo cho Bạch Dương như hiện nay, cháu phải khổ luyện 15 năm. Bà giáo Kim Đức (bạn cùng cơ quan với Q Tâm) nhiệt tình giúp Bạch Dương, bắt cháu phải học gõ phách 3 năm thành thạo, rồi mới dạy hát. Học ca trù đâu có ký âm xướng âm như nhạc phươngTây, mà là trưyền miệng. Chỉ có lời và giọng hát. Nếu không kiên trì và đam mê thì không thể học và thành đạt như hiện nay được.
Nơi biểu diễn là căn nhà gỗ 3 gian ở sàn tầng 2 nhà bạn Q Tâm. Các cột nhà, xà nhà, hoành phi ,câu đối, sập gỗ, trang trí nội thất đều theo phong cách lối cổ. Chúng tôi có cảm giác như trong quán ca trù thời xưa , hay đang thưởng thức loại nhạc chốn cung đình vậy. Hai cháu Bạch Dương và Văn Hải ngồi trên sập với bộ phách và cây đàn đáy, còn con trai Bạch dương thì ngồi ghế bên cạnh điểm trống chầu( tom chát). Giọng hát dìu dặt, ngân nga, thánh thót với tiếng đàn , tiếng phách lúc khoan lúc nhặt , khơi gợi niềm sâu lắng trong cõi lòng người. Có lúc anh Dễ thay cho cháu ngoại cầm trống, bởi thỉnh thoảng những tiếng gõ cắt nhịp vào cạnh trống nghe rất hay và diệu nghệ.
Những tiết mục các cháu biểu diễn rất điêu luyện, rất chuyên nghiệp. Có tiết mục ca bài thơ của cụ Nguyễn Công Trứ có mấy câu hát đại loại là: đã sống, thì phải sống hết lòng , chơi xuân phải chơi cho thoả thích và…để khỏi phí hoài cuộc đời…Đến đây khán giả đều là các cụ cao tuổi rất thích thú câu hát này và trong phòng rộ lên tiếng cười! Bạn Đỗ Long có một bài thơ tặng lớp, đưa cho Bạch Dương , nghệ sỹ thể hiện được ngay, rất bài bản.Sau buổi biểu diễn mọi người đều hết lòng khen ngợi các nghệ sỹ và môn nghệ thuật này. Bạn Ngọc Bông nói : “Ca trù là nghệ thuật âm nhạc BÁC HỌC như các chuyên gia nước ngoài đã đánh giá”. Bạn Ngọc Bích là cháu đời thứ 6 của cụ Nguyễn Công Trứ xúc động khi được nghe các cháu hát những bài của cụ và cảm thấy vinh dự mình là cháu của cụ. Cụ Nguyễn công Trứ là người có công lớn trong việc phát triển nghệ thuật ca trù và đã sáng tác hàng trăm bài thơ cho ca trù. Ngày nay
CA TRÙ được UNESCO vinh danh công nhận là di sản văn hoá phi vật thể của thế giới.
Buổi trình diễn kết thúc sau 90 phút. Bạn Ngọc Bông thay mặt các cụ lớp Nga ngữ
có lời khen ngợi , cảm ơn , tặng hoa và quà (thưởng, như phong cách thưởng ca trù xưa)
cho các nghệ sĩ trong tiếng vỗ tay nhiệt liệt.
Sau khi xem chương trình văn nghệ , bạn Thuý Bình thay mặt BLL nói về cuộc họp lớp , rồi cùng nhau xuống tầng dưới nâng cốc chúc mừng nhau nhân dịp năm mới sắp đến và xơi bữa cơm thân mật do bạn Đoàn Ngọc Bông tài trợ.
Cuộc họp mặt kết thúc lúc 13 giờ với những ấn tượng sâu sắc. Mọi người cảm ơn tấm lòng nhiệt tình của các cháu, ông bà chủ Quyết Tâm, anh Dễ , bạn Ngọc Bông và ra về không ngớt lời ca ngợi vợ chồng cháu Bạch Dương và cháu Lương Hiếu.
Ngày 28/1/2013
Đinh Quang Giang
Về bài thơ của GS.Đỗ Long
BĐH-Ý tưởng chủ đạo của bài thơ viết theo thể ca trù là ca ngợi tình thương yêu trên tất thảy. Bất luận một tôn giáo nào dù học thuyết , nghi lễ, giáo phẩm có khác nhau nhưng đều có điểm chung là đề cao tình thương người và yêu quí con người. Trong một lần họa lại bài thơ của thi sỹ Lương Ngọc người sớm đã đăng sáng tác của mình trên sách báo của “Tự lực văn đoàn”, GS-anh hùng lao động Vũ Khiêu viết :” Bởi yêu mới chính là tồn tại/ Nên biển lòng tôi chẳng hóa dâu.” Cảm nhận cái hay ,cái đúng , cái đẹp của thi ca và triết học của nhân loại, Đỗ Long đã lấy ý tưởng đó để đưa vào bài Mai Mai Trúc Trúc nói trên. Quả thật nếu loài người thấu hiểu ý nghĩa sâu xa của tình thương thì đã bớt đi được biết bao xương máu, khổ đau, nghèo khó tủi nhục của thân phận con người .Và những bất hạnh , đỏ đen , được mất, rủi may sẽ vợi đi rất nhiều. Mấy đoạn của bài thơ trên ngoài đoạn viết mở đầu về sự khác biệt của lứa tuổi, tác giả muốn dừng lại đôi chút về tình yêu và hôn nhân, đặc biệt là đoạn nói về: Thương và Yêu.
( Nguyên Hân bình )
MAI MAI TRÚC TRÚCĐỗ Long
Mai mai trúc trúc
Tuổi ấu thơ là lúc hiểu chi đâu
Khi thanh xuân biết quý ngọc thương châu
Lúc tuổi tác mới hay tình nghĩa nặng
Quá khứ chiến tranh đa bại thắng
Vị lai trần thế ẩn trầm thăng
Xưa nay” mất - được” chẳng cân bằng
Đừng vội trách vận sui tay trắng mãi
Đường kinh doanh “đỏ” qua, “đen” trở lại
“Lỗ lời” “may rủi” cũng hoà thôi
Thương thay cho duyên phận đau đời
Mòn chân đứng chờ ai thành tượng đá
Vượt suối băng ngàn bão đông nắng hạ
Lên đỉnh cao hưởng gió sớm xuân hồng
Thương hoà vào trời đất bao dung
Yêu cũng lặn giữa tận cùng tâm huyết
Tình thương đẹp muôn muôn năm bất diệt
Và tình yêu tồn tại với nhân gian
Tiếng ca xuân, tiếng trống, tiếng đàn
Cùng nhịp phách ngân vang mừng xuân tới.
Mai trúc-Trúc mai vào xuân mới
Sắc hương đằm thắm đón xuân này.
Cảm ơn cụ Đăng Giang đã rất tích cực đưa tin hoạt động của K5, nhất là các hoạt động của nhóm Nga Ngữ Bắc Kinh. Lần này nhân kỷ niệm sinh nhật cụ Đoàn Bông các cụ lại được thưởng thức nghệ thuật Ca trù rất ấn tượng. Từ lâu tôi được cụ Nguyên Hân cho biết con gái, con rể và hầu hết các thành viên trong gia đình chị Quyết Tâm-Anh Rễ đều tham gia biểu diễn tại "nhà hát gia đình", trong lòng rất cảm khích và ước mong có dịp được tới thưởng thức.
Trả lờiXóaLại xin chúc mừng nhà thơ Đỗ Long có bài thơ được cháu Bạch Dương trình tấu qua làn điệu ca trù truyền thống . Bài thơ vốn đã hay bởi ý nghĩa sâu sắc lại được giong ca điệu nghệ của ca nương nổi tiếng Bạch Dương trình diễn , chắc chắn đây là 1 tiết mục rất đặc biệt .