GS Chu Hảo ( K6 Trường chúng ta ) |
Tôi chưa một lần gặp măt Bob Kerrey, chỉ tìm hiểu về ông khi
theo dõi những việc xẩy ra sau Lễ công bố Quyết định thành lập ĐH Fulbright Việt
Nam (FUV). Qua hồ sơ vụ thảm sát thường dân ở Bến Tre năm 1969, qua các bài
phát biểu và trả lời phỏng vấn của ông về các vấn đề có liên quan, qua một vài
người bạn thân hữu của ông, và những ý kiến trái chiều trên các phương tiện
truyến thông trong và ngoài nước.
Sự việc không đơn giản chỉ là sự lựa chọn người thích hợp vào một chức vụ cụ thể,
mà nó phản ảnh một cách sâu sắc cách chúng ta hiểu về cuộc chiến tranh đã qua,
cách chúng ta nhìn nhận quá khứ và hướng tới tương lai. Nhưng đó là một câu
chuyện rất dài và rất phức tạp. Phức tạp đến nỗi sau 50 năm mà ít, rất ít người
có lương tri, hiểu biết và nghiêm túc ở cả hai phía, dám tự nhận là mình có thể
trả lời một cách rõ ràng và đầy đủ các câu hỏi : Cuộc chiến tranh tàn khốc và
đau đớn ấy thực chất là cuộc chiến tranh gì? Là “Ý thức hệ ủy nhiệm”? “ Xâm lược”?
hay “ Giải phóng”? Trách nhiệm của từng người trong cuộc ( người dân, người
lính đến các tướng lĩnh và các nhà lãnh đạo Quốc gia ) đến đâu? Còn hệ lụy thì
nhiều, nhưng được cô đọng lại trong lời thơ bất hủ của Nguyễn Duy ghi trên tường
thành Angkor Wat, vào ngày cuối cùng quân đội Việt Nam rút khỏi Campuchia,
tháng 8 năm 1989: “ Suy cho cùng mọi cuộc chiến tranh/ Phe nào thắng thì nhân
dân cũng bại”. Đối với Việt Nam và Hoa Kỳ thì cái thất bại nhất mà nhân dân cả
hai phía đều gánh chịu phải chăng là nỗi ám ảnh của cuộc chiến tranh: nó quằn
quại và không rứt ra được! Xin các bạn hãy đọc lại tác phẩm để đời “Nỗi buồn
chiến tranh” của Bảo Ninh…
Ủng hộ hay phản đối việc bổ nhiệm Bob Kerey làm Chủ tịch Hội đồng tín thác của
FUV nằm trong bối cảnh kể trên. Tùy vào cách đối xử với nỗi ám ảnh ấy mà mỗi
người lựa chọn thái độ của mình. Lý lẽ của bên phản đối là rất rõ ràng : Đã là
đao phủ thì không bao giờ trở thành thánh thiện, “tôn vinh” một kẻ đã giết hại
thường dân trong chiến tranh là xúc phạm đến anh linh của những người đã mất và
tình cảm thiêng liêng của nhân dân.
Nhưng những người đã mất thì không phát biểu được nữa, còn nhân dân thì bao gồm
cả những người có trách nhiệm bổ nhiệm Bob Kerey và những người ủng hộ ( có vẻ
như ngày càng đông ). Họ nói rằng : Sát nhân mà biết hối cải chân thành, không
chỉ bằng lời nói ( vốn đã rất đáng quý ) mà còn bằng việc làm ( trong trường hợp
cụ thể của Bob Kerey là rất có sức thuyết phục ) vẫn có thể trở thành Bồ tát. Họ
còn nói thêm rằng: Sự bổ nhiệm Bob Keryey vào cương vị mới không những là lựa
chọn thích hợp vì tính hiệu quả mà còn mang tinh thần nhân bản giúp chúng ta vượt
qua nỗi ám ảnh của chiến tranh. Lý lẽ này đã thuyết phục tôi. Nhưng điều thuyết
phục tôi nhất lại là thái độ đàng hoàng, đúng đắn ( chứ không phải chỉ là đứng
đắn!) của ông. Ông đã nói khá nhiều và nhất quán quan điểm của mình về vấn đề
đang được thảo luận, và lời trần tình sau đây có lẽ là tiêu biểu: “Tôi đã làm
những điều tồi tệ và sẽ sống với nó suốt đời mình. Nhưng tôi không sống trong
quá khứ. Tôi sống ở hiện tại và đang cố gắng làm mọi việc có thể để giúp Việt Nam
xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn”. Không nên đòi hỏi gì hơn ở một con người
đàng hoàng, tử tế, khiêm cung và trí tuệ như vậy!
Với tinh thần cẩn trọng Bob Kerrey đã tuyên bố sẵn sàng rút lui nếu sự tham gia
của ông ảnh hưởng tới cơ hội thành công của FUV. Riêng tôi nghĩ rằng: ông tuyệt
đối không nên rút lui vào lúc này, không phải chỉ vì lợi ích riêng của FUV mà
những người quyết định lựa chọn ông đã cân nhắc, mà còn vì một điều gì đó cao cả
hơn trong quan hệ giữa hai dân tộc chúng ta.
Chu Hảo
Hội An, ngày 2 tháng 6 năm 2016
Tôi đã có đọc một số bài khác và có đăng lại trên blog của mình. Hôm nay đọc bài này của GS Chu Hảo, phần mình tôi tán thành ý kiến của anh và tôi chắc cũng nhiều người đồng tình. Có sự "bỏ phiếu" (công khai trên mạng) tôi cũng đã bỏ phiếu đồng ý B.K. và khi xem kết quả thì đồng ý vượt trội hơn hẳn không đồng ý. Lấy làm lạ có người bậc tầm cỡ nhưng dường như khắc nghiệt hoặc tự đề cao mình quá chăng tỏ ra khắt khe đến cùng với B.K.mà không nhìn ra sự hẹp hòi trong họ ?! Tất nhiên ai cũng có quyền nhìn nhận riêng của mình. Cảm ơn anh Chu Hảo.
Trả lờiXóaTôi cũng đọc khá nhiều bài về "đề tài" này. Tôi thấy bài của anh Chu Hảo không dài nhưng đầy đủ và sâu sắc, rất có sức thuyết phục. Tôi đồng quan điểm cảu anh nêu ở trên.
Trả lờiXóaEm say: YES!
Trả lờiXóaCám ơn Song Thu Vu đã gửi cho Mõ Làng bài này qua Email Yahoo!
XóaCó lẽ dân Culo chúng ta nhất trí với ý kiến của anh Chu Hảo ! Để rộng đường dư luận và cũng để "hâm nóng" không khí Làng ta, nếu có cụ nào có ý kiến khác xin thẳng thắn trao đổi ...Rất cảm ơn !
Trả lờiXóaÝ của anh Chu Hảo chắc nịch lại có tính cả chiều không ưng, phân minh . tuy ngắn mà Rât chinh xác,
Trả lờiXóaĐồng quan điểm với anh Chu Hảo. Tôi tán thành hội nhập quốc tế về giáo dục- đào tạo để thoát khỏi sự ràng buộc của thế cô lập hệ tư tưởng.
Trả lờiXóa