Cuộc chiến giữa 'Quý bà' Myanmar và các tướng lĩnh quân đội
Bất chấp sự ngăn cản, đàn áp của các
tướng lĩnh quân đội, bà Aung San Suu Kyi vẫn kiên cường chiến đấu và
đang thắng thế trong cuộc bầu cử lịch sử tại Myanmar
 |
Bà Aung San Suu Kyi phát biểu trước các cử tri sau cuộc bầu cử lịch sử ở Myanmar. Ảnh: Reuters
|
Bà Aung San Suu Kyi và đảng Liên minh Quốc gia vì Dân chủ (NLD)
của bà đang hướng tới một chiến thắng vang dội trong lịch sử Myanmar sau
cuộc bầu cử hôm 9/11. Dù kết quả bầu cử chính thức chưa được công bố,
nhà lãnh đạo dân chủ này có vẻ như chắc chắn sẽ kiểm soát được hạ viện
và có thể nắm đa số trong quốc hội Myanmar.
Nếu chiến thắng, đảng NLD sẽ có lợi thế rất lớn trong cuộc bầu cử tổng
thống diễn ra vào đầu tháng hai năm sau, cũng như trong việc thành lập
chính phủ đoàn kết dân tộc và lựa chọn các bộ trưởng cùng 14 lãnh đạo vùng để tiến tới xây dựng một nhà nước dân chủ và liên bang đích thực.
Các chuyên gia phân tích nhận định rằng đây là một chiến thắng
lớn của người phụ nữ được mệnh danh là "Quý bà" trước các tướng lĩnh
quân đội thuộc đảng Đoàn kết Thống nhất và Phát triển (USDP) đã nắm quyền Myanmar suốt hàng chục năm qua.
Cuộc chiến 25 năm
Lần gần đây nhất bà Suu Kyi giành chiến thắng trong một cuộc bầu cử là
vào năm 1990, khi lực lượng dân chủ do bà lãnh đạo đạt số phiếu bầu áp
đảo trước đại diện của chính quyền quân sự Myanmar và kiểm soát 80% số
ghế trong Quốc hội, theo NYTimes.
Các tướng lĩnh quân đội cầm quyền nhanh chóng đáp trả bằng cách
bác bỏ kết quả bỏ phiếu, giam lỏng bà Suu Kyi tại nhà, bắt bớ hàng nghìn
người ủng hộ bà, trong đó có nhiều người bị tra tấn, đánh đập. Hành
động này của chính quyền quân sự đã đẩy Myanmar vào một thời kỳ đen tối,
trở nên lạc lõng so với sự phát triển mạnh mẽ về kinh tế và chính trị
của các quốc gia láng giềng.
Thế nhưng Quý bà vẫn không chịu khuất phục và kiên trì con đường đấu
tranh vì dân chủ cho Myanmar, bất chấp những trở ngại mà các tướng lĩnh
Myanmar gây ra để ngăn cản bà lên nắm quyền.
Là con gái của người anh hùng lập quốc Aung San, người bị ám sát
ngay sau khi Myanmar giành được độc lập từ thực dân Anh, bà Suu Kyi được
người dân Myanmar trìu mến gọi là "Mẹ Suu", hay đơn giản hơn là "Quý
bà" với tình yêu mến và ngưỡng mộ. "Sự nghiệp của cha bà ấy còn dang dở,
và bà luôn nghĩ rằng mình phải có nghĩa vụ hoàn thành", Bertil Lintner,
một người viết tiểu sử về bà Suu Kyi, cho biết.
Trong cuộc chiến thầm lặng kéo dài một phần tư thế kỷ này, bà Suu
Kyi đã trở thành biểu tượng quý báu của người dân Myanmar chống lại
quyền lực của các tướng lĩnh và sự nghèo đói, tụt hậu của đất nước so
với các quốc gia láng giềng, ông U Than Nyunt, một thành viên đảng NLD
cho biết.
Trong 25 năm đó, thời thế đã đổi khác rất nhiều, khi Myanmar ngày càng
hội nhập với thế giới, và thế giới cũng quan tâm nhiều hơn đến tình hình
chính trị ở đất nước này. Sau khi kết quả đầu tiên của cuộc bầu cử ngày
9/11 được công bố, người dân Myanmar đã bất chấp mưa gió đổ ra đường hò
reo ăn mừng. "Tôi không ăn được gì từ hôm qua vì quá vui sướng. Điều
này sẽ thay đổi mọi thứ ở nước tôi", cử tri Daw Than Than Htay nói.
"Đừng bao giờ coi nhẹ nguyện vọng của người dân. Rõ ràng người dân bầu
cho chúng tôi vì họ tin rằng chúng tôi có thể mang lại hy vọng và thay
đổi cho họ", U Khin Maung Yi, thành viên đảng NLD, tuyên bố.
 |
Người dân Myanmar đổ ra đường ăn mừng kết quả bầu cử. Ảnh: NYTimes
|
Bà Cherry Zahau, ứng cử viên đảng Tiến bộ Chin, cũng thừa nhận thất bại
trước đảng của bà Suu Kyi, đồng thời bày tỏ sự thán phục trước tình cảm
yêu mến mà người dân Myanmar dành cho bà. "Thật không thể tin nổi, cử
tri ở bang tôi còn không biết các ứng cử viên khác là ai. Họ chỉ biết sẽ
bầu cho Quý bà!"
Suu Kyi "giống như con gái tôi vậy. Tôi muốn thấy bà ấy cứu vớt đất
nước này", cụ bà 89 tuổi Daw Nyo cười móm mém khi được hỏi về Quý bà.
Lực cản
Dù đảng của bà Suu Kyi giành chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử, bà
vẫn phải đối mặt với thế lực lớn trên con đường đưa đất nước đến với
nền dân chủ thực sự, đó là quân đội, khi họ vẫn có ảnh hưởng rất lớn
trong nền chính trị Myanmar.
Khi bà Suu Kyi đến thăm Bắc Kinh hồi tháng 6, Chủ tịch Trung Quốc Tập
Cận Bình hỏi bà rằng ở Myanmar, quân đội hay đảng NLD mạnh hơn. "Quân
đội", bà đã không ngần ngại trả lời. Bởi vậy, bà không hề ảo tưởng rằng
với kết quả bầu cử này, bà có thể đánh bại được hết các tướng lĩnh, theo
bình luận viên Larry Jagan của tờ Bangkok Post.
Bất cứ điều gì đảng NLD định làm cho chính phủ tiếp theo đều sẽ phải
"nhìn mặt" quân đội, khi các tướng lĩnh, sĩ quan vẫn nắm giữ một phần tư
ghế trong Quốc hội, và bộ trưởng của Bộ Biên giới, Quốc phòng và Nội vụ
đều là người do quân đội chỉ định.
Theo các chuyên gia phân tích, bà Suu Kyi có thể sẽ vấp phải sự chống
đối quyết liệt của các thành viên cứng rắn trong quân đội, những người
từng điều hành chính phủ quân sự trước năm 2011 và coi bà như một "kẻ
thù".
Thống soái Than Shwe, người từng lãnh đạo chính quyền quân sự Myanmar
trong gần 20 năm, có thể là một trong những người người lo lắng nhất sau
cuộc bầu cử, khi những đối thủ chính trị cũ từng bị ông đàn áp giờ đây
đang có cơ hội lên nắm quyền.
Sau khi thực hiện cuộc cải cách chính trị vào năm 2011 và dựng lên một
chính phủ dân sự để tránh nguy cơ bị cô lập về chính trị và kinh tế,
thống soái Than Shwe được cho là vẫn tiếp tục điều binh khiển tướng từ
sau hậu trường. Ông và các tướng lĩnh khác hiện sống trong một khu vực
biệt lập được canh gác nghiêm ngặt tại Naypyitaw, thủ đô được ông dựng
lên thay thế cho Yangon.
 |
Thống soái Than Shwe, viên tướng quyền lực của quân đội Myanmar. Ảnh: Reuters
|
Ông nắm trong tay Hội đồng An ninh Quốc phòng của quân đội, một cơ quan
có quyền lực còn lớn hơn cả Quốc hội. Thế nên trong trường hợp quân đội
quyết định tấn công một nhóm dân tộc thiểu số, chính phủ mới của bà Suu
Kyi sẽ không có quyền can thiệp. Điều này khiến nhiều người tin rằng
quyền lực thực sự ở Myanmar vẫn do quân đội nắm giữ, dù đảng NLD có
thành công đến đâu.
Để có thể lãnh đạo được người dân Myanmar đến với nền dân chủ thực sự,
bà Suu Kyi sẽ phải vận dụng kỹ năng chính trị cao độ và ý chí kiên
cường, để giữ cho tướng lĩnh và các binh sĩ ở yên trong doanh trại,
không can thiệp và quá trình hòa giải dân tộc và giải quyết những vấn đề
tồn đọng ở Myanmar, giới phân tích nhận định.
Trí Dũng
----------------------------------------
Theo VNEXPRESS 10/11/2015
Tôi cho rằng đường lối cải cách dân chủ của thế lực quân sự ở Mianma từ năm 2010 đến nay vẫn đang phù hợp với mục tiêu vừa hội nhập với các tiêu chí dân chủ phổ quát của thế giới, vừa đảm bảo không để đất nước rơi vào hỗn loạn vượt tầm kiểm soát. Họ đã chấp nhận chế độ đa đảng, chấp nhận báo chí tư nhân, chấp nhận biểu tình và cuối cùng là chấp nhận bầu cử dân chủ có sự giám sát quốc tế. Nhưng họ vẫn giữ quyền của quân đội được bổ nhiệm 1/4 nghị sĩ quốc hội, quyền chỉ định 3 bộ trưởng quyền lực nhất là quốc phòng, nội vụ- công an, và tài chính. Trên thực tế, dù đảng nào thắng cử lần này để cầm quyền, thì cũng không điều hành được quân đội, nếu quân đội không ùng hộ chính quyền ấy.
Trả lờiXóaNhư vậy, QĐ đã tự tách khỏi chính trị, nhưng QĐ không tuân thủ chính quyền mà có thể phế truất chính quyền nếu QĐ muốn làm như vậy. Khi "trao quyền" lại cho "dân sự", QĐ đã giành được một hiến pháp đảm bảo vị thế vượt trội của QĐ trong hệ thống nhà nước Mianma.
Bởi thế, phải xem những diễn biến tiếp theo mới dự đoán được sự phát triển của chính trường Mianma. Nếu QĐ chính thức chấp nhận kết quả bầu cử lần này, sau khi công bố phần thắng "tuyệt đối" của đảng NLD, thì đó sẽ là một dấu hiệu rất tích cực cho những diễn biến tiếp theo.
Nhưng mong QĐ không còn can thiệp vào chính trị nữa, như ở các quốc gia "dân chủ trưởng thành", thì có lẽ không thực tế. Bởi lợi ích của các tướng lĩnh lớn lắm, không dễ gì từ bỏ trong thời gian tính bằng vài năm đâu. Thái Lan là một ví dụ điển hình.
Dù sao, Mianma cũng đang tiếp tục trở thành một tấm gương để lãnh đạo VN trông vào, rút kinh nghiệm và noi theo, nếu thực sự muốn đất nước mình không lún dần xuống thành 1 "Triều Tiên" ở ĐNA.
Nhờ Mõ Làng sửa giùm: 3 bộ mà giới quân nhân có quyền chỉ định bộ trưởng là quốc phòng, nội vụ và QUẢN LÝ BIÊN GIỚI, không phải là tài chính. Xin cám ơn.
XóaVề mặt lý luận,trong quá trình tồn tại và phát triển của nhân loại nói chung,từng QG ,dân tộc nói riêng, việc xác định một mô hình tổ chức đời sống xã hội phù hợp với hoàn cảnh cụ thể của từng nước là một nhu câu tất yếu khách quan. Tôi không thích dùng khái niệm “chế độ chính trị, thể chế” v.v mà mong muốn đưa ra khái niệm mới :“mô hình tổ chức xã hội “. Bởi về bản chất,mọi thể chế chính trị,chế độ này nọ dù được đặt tên là gì cũng đều là một mô hình tổ chức đời sống cộng đồng dân cư được đa số người dân lựa chọn và thay đổi khi hoàn cảnh lịch sử thay đổi , không bất biến. Mô hình tổ chức xã hội chính là phương thức tồn tại của những cộng đồng người có cùng nguồn cội, văn hóa và lãnh thổ được gọi là dân tộc.Như vậy, khi tư duy theo “mô hình” sẽ linh hoạt hơn,đỡ cứng nhắc hơn là đụng đến “chế độ”- như một cái gì đó quá thiêng liêng, cao cả, húy kỵ,không được phép phán xét và tìm cách tháo dỡ,làm lại.
Trả lờiXóaNhìn vào những sự kiện đang xẩy ở Mianma hiện nay, chúng ta càng thấy rõ một mô hình xã hội mới chưa từng có tiền lệ đang dần hình thành . Theo tin tức báo chí và bài viết của bạn NNH , chúng ta có thể hình dung QĐ Mianma giống như một “siêu Đảng “ đứng trên HP, Chính phủ, trên cả Tổng thống và mọi tổ chức chính trị v.v.Việc xử lý tình huống kết quả bàu cử, trong đó bà SUU KY dành thắng lợi nhưng HP vẫn như cũ, những phức tập trong quan hệ với các lực lượng khác nhau trong xã hội khiến cho việc chọn lựa một mô hình xã hội mới là vô cùng khó khăn,không hề đơn giản. Tuy nhiên, tôi cho rằng điều kiên cơ bản để nhân dân Mianma có thể dành thắng lợi dường như đã được xác định. Đó là những người lãnh đạo các phe phái,đặc biệt là lực lượng QĐ đều mong muốn phục vụ dân tộc,gạt bỏ hệ tưởng cũ,đồng thời đạt được sự đồng thuận trong quá trình lựa chọn các bước đi thích hợp nhằm thực sự dân chủ hóa đất nước.
Với Mianma có lẽ mới chỉ như vậy Xin lạm bàn một câu về tình hình đất nước ta soi từ tấm gương nước bạn.
Nói một cách ngắn gọn: tôi cho rằng, VN chưa có những điều kiện cần và đủ để chuyển đổi nhằm vươn tới một mô hình xã hội tiến bộ hơn theo gương Mianma, Do đó đất nước ta sẽ còn phải vật vã khổ sở dài dài vì cái gọi là “thể chế chính trị ưu việt”quái lạ hiện nay…